Sau chuyến thăm châu Âu, TT Ukraina được nhiều cam kết tăng viện nhưng chưa có chiến đấu cơ
Tổng thống Ukraina tại hội nghị thượng đỉnh châu Âu, Bruxelles, Bỉ, ngày 09/02/2023. VIA REUTERS – DAINA LE LARDIC/EU 2023
Trọng Nghĩa
Sau vòng công du chớp nhoáng tại Tây Âu, đã đưa ông qua Luân Đôn, Paris, và nhất là Bruxelles, tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đã trở về Kiev vào hôm qua 09/02/2023 với nhiều lời hứa là nước ông sẽ nhận được thêm viện trợ, đặc biệt là trong lĩnh vực quân sự. Tuy nhiên lời yêu cầu khẩn thiết của ông về chiến đấu cơ vẫn chưa được đáp ứng.
Sau khi được đón tiếp như một anh hùng tại trụ sở Nghị Viện Châu Âu vào hôm qua, tổng thống Ukraina đã đến tham gia hội nghị thượng đỉnh thường kỳ của Liên Hiệp Châu Âu (EU) trong tư cách khách mời biệt.
Trong bài phát biểu trước lãnh đạo 27 thành viên EU, ông Zelensky đã một lần nữa báo động rằng nước ông cần nhận được đại pháo, đạn dược, xe tăng hiện đại, tên lửa tầm xa và máy bay chiến đấu nhanh hơn nữa để kịp thời chống lại một cuộc tấn công mới của Nga.
Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu, người chủ trì Thượng Đỉnh Liên Âu Charles Michel nhấn mạnh rằng hội nghị đã cho phép các nhà lãnh đạo EU “cho thấy rõ là họ sẵn sàng cung cấp thêm hỗ trợ quân sự”, và “những tuần lễ và những tháng sắp tới chắc chắn sẽ mang tính quyết định”.
Riêng về yêu cầu của Ukraina được cung cấp chiến đấu cơ, theo AFP, một số nhà lãnh đạo EU vẫn tỏ ra thận trọng, một quan điểm mà theo thông tín viên RFI Pierre Benazet tại Bruxelles, được thấy qua việc bản đúc kết các quyết định của thượng đỉnh Liên Âu, nhấn mạnh trên việc nhanh chóng cung cấp thiết bị quân sự cho Ukraina nhưng không hề nói đến chiến đấu cơ:
“Trong kết luận được thông qua vào lúc nửa đêm, khối 27 nước đề cập đến việc “cung cấp nhanh chóng các thiết bị quân sự cho Ukraina”, đi đôi với việc phê duyệt đợt viện trợ quân sự thứ bảy trị giá nửa tỷ euro và việc khởi động một chương trình huấn luyện 30.000 binh sĩ Ukraina trong năm nay.
Chi tiết các loại thiết bị chi viện cho Ukraina không được xác định vì lẽ ngân sách dành cho Ukraina có thể được sử dụng để tài trợ cho cả đạn dược thông thường lẫn các loại đại pháo, nhưng rõ ràng là không hề thấy nói đến vấn đề máy bay chiến đấu.
Sau các cuộc gặp cụ thể với các nhóm nước châu Âu, tổng thống Zelensky cho biết rằng ông không thể ra về với bàn tay trắng và ông đã đạt được một số thỏa thuận không được công bố công khai. Thế nhưng đối với Châu Âu nói chung, việc cung cấp chiến đấu cơ cho Ukraina không phải là ưu tiên hàng đầu.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã tóm lược suy nghĩ chung khi nới rằng ông không loại trừ khả năng cung cấp chiến đấu cơ, nhưng chắc chắn là điều đó không phải là trong vài tuần sắp tới. Theo ông Macron, Ukraina hiện cần những loại vũ khí khác hữu ích hơn và có thể được cung cấp nhanh hơn.
Trong các kết luận của hội nghị, các lãnh đạo Liên Âu cũng tái khẳng định rằng tương lai của Ukraina nằm trong EU, nhưng họ không tiến xa hơn trong các lời hứa kết nạp vào khối nước được ông Volodymyr Zelensky xem là nhà và hướng đi của Ukraina.”
Tổng thống Ukraina hội đàm với đồng nhiệm Ba Lan
Trên đường từ Bruxelles về nước, tổng thống Ukraina ngày hôm qua đã nán lại Ba Lan, hội đàm với người đồng cấp Andrzej Duda ở Rzeszow, đông nam Ba Lan.
Trong một thông báo công bố hôm nay, 10/02, phủ tổng thống Ba Lan cho biết là “tổng thống Ukraina đã báo cáo về hoạt động ngoại giao gần đây của ông tại Bruxelles và các thủ đô châu Âu khác và các cuộc thảo luận cũng tập trung vào vấn đề an ninh trong khu vực”.
Liên Âu quyết định nới lỏng quy tắc trợ cấp nhằm đối phó với luật “bảo hộ” của Mỹ
Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel (T) và chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen tại hội nghị thượng đỉnh của Liên Hiệp Châu Âu, Bruxelles, Bỉ ngày 10/02/2023. © AP – Geert Vanden Wijngaert
Trọng Nghĩa
Đối mặt với các khoản trợ cấp khổng lồ của Hoa Kỳ dành cho các công ty của hoạt động trên lãnh thổ nước này, lãnh đạo 27 nước Liên Âu vào hôm nay, 10/02/2023 đã quyết định nới lỏng hơn nữa các quy tắc về tài trợ công trong khối, nhưng một cách “có trọng điểm, tạm thời và tương xứng”
Trong một tuyên bố chung, các lãnh đạo Liên Âu đã quyết định rằng trong vấn đề trợ cấp của Nhà Nước dành cho các công ty xí nghiệp, “các thủ tục phải đơn giản hơn, nhanh hơn và dễ dự đoán hơn”, “cho phép triển khai nhanh chóng các khoản trợ cấp có trọng điểm, tạm thời và tương xứng (…) trong các lĩnh vực mang tính chất chiến lược cho tiến trình chuyển đổi sinh thái”.
Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel đã tóm tắt như sau: “Chúng tôi muốn trở nên thực tế”, bằng cách điều chỉnh chế độ trợ cấp của Nhà Nước mà không đe dọa đến “sự toàn vẹn của thị trường duy nhất” châu Âu.
Nhân hội nghị thượng đỉnh mở ra hôm qua tại Bruxelles, các lãnh đạo trong khối Liên Âu đã thảo luận về các cách hỗ trợ ngành công nghiệp của toàn khối, đang bị tác động từ sức cạnh tranh của Trung Quốc, giá năng lượng tăng cao và kế hoạch trợ cấp “xanh” của Mỹ được thấy rõ qua đạo luật chống lạm phát (Inflation reduction act).
Từ nay đến hội nghị thượng đỉnh tiếp theo của EU vào cuối tháng 3, Ủy Ban Châu Âu có nhiệm vụ chuyển thành luật kế hoạch do chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen đề xuất vào tuần trước nhằm củng cố các ngành công nghiệp xanh của lục địa.
Kế hoạch đó dự trù cho các quốc gia thành viên nhiều sự linh hoạt hơn trong việc trợ cấp cho các công ty liên quan đến năng lượng tái tạo (năng lượng mặt trời, gió) và tiến trình phi carbon hóa ngành công nghiệp (phát triển khí hydro, điện khí hóa, nâng cao hiệu quả năng lượng), với một số khoản đầu tư nhất định vào các nhà máy mới có thể được các khoản “thuế ưu đãi” hỗ trợ.
Washington : Quân đội Trung Quốc có thể dính líu đến vụ khinh khí cầu dọ thám Mỹ
Mãnh vỡ của khinh khí cầu Trung Quốc rơi xuống Đại Tây Dương sau khi bị máy bay chiến đấu của Trung Quốc bắn hạ, ngày 09/02/2023. AP – Chad Fish
Thanh Hà
Một quan chức cấp cao trong bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ khẳng định, khinh khí cầu Trung Quốc « lạc » vào không phận Mỹ có mang theo thiết bị dọ thám để thu thập thông tin tình báo. Và công ty chế tạo khinh khí cầu có « liên hệ trực tiếp với quân đội Trung Quốc ».
Do tính nhạy cảm của hồ sơ, hãng tin Associated Press ngày 09/02/2023 cho biết, quan chức cao cấp trong bộ Ngoại Giao Mỹ được xin được giấu tên, khẳng định, khinh khí cầu Trung Quốc lần này đã thâm nhập không phận Hoa Kỳ từ cuối tháng Giêng. Căn cứ vào một số hình ảnh thu thập được từ máy bay dọ thám của Mỹ U2, khinh khí cầu Trung Quốc « được trang bị để dọ thám, thu thập thông tình báo, xác định vị trí các tín hiệu trao đổi thông tin » nhậy cảm của Hoa Kỳ.
Từ thủ đô Washington thông tín viên RFI Guillaume Naudin cho biết thêm :
« Trung Quốc sẽ khó có thể tiếp tục khẳng định đây chỉ là một quả cầu đo đạc khí tượng bay lạc vào lãnh thổ nước Mỹ. Theo bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, khinh khí cầu bị bắn hạ hôm Thứ Bảy tuần trước bằng tên lửa phóng đi từ chiến đấu cơ F-22, ngoài khơi Đại Tây Dương, có mang theo trang thiết bị để thu thập thông tin. Đặc biệt là có những thiết bị thu bắt sóng các kênh thông tin khác nhau.
Các máy bay dọ thám U2 của Mỹ đã áp sát khinh khí cầu Trung Quốc trước khi quả cầu này bị bắn hạ. Theo các quan sát của máy bay U2, khinh khí cầu mang theo nhiều tấm pin mặt trời để cung cấp điện cho các hệ thống thu thập thông tin. Những mảnh vỡ đầu tiên bắt đầu được xem xét, phân tích. Bộ Ngoại Giao Mỹ xác định thiết bị dọ thám do một tập đoàn Trung Quốc chế tạo và tập đoàn này được biết là thân cận với quân đội Trung Quốc. Dường như đây là một chương trình được thực hiện từ nhiều năm qua. Trung Quốc thả khinh khí cầu dọ thám khoảng 40 quốc gia ở khắp 5 châu.
Hạ Viện Mỹ thông qua một nghị quyết nhất trí lên án các hành vi của Trung Quốc. Thái độ đoàn kết hiếm hoi giữa hai đảng không che giấu được những bất đồng chính trị. Bầu không khí dường như đã rất căng thẳng trong một cuộc họp kín tại Hạ Viện : Các thành viên của đảng Cộng Hòa trong tiểu ban đối ngoại của Thượng Viện đã nêu lên câu hỏi tại sao quân đội đã đợi quả bóng Trung Quốc bay ngang toàn lãnh thổ trước khi bắn hạ ».
Bắc Kinh phẫn nộ : đường dây nóng giữa bộ Quốc Phòng Mỹ -Trung Quốc bị tê liệt
Về phản ứng của Trung Quốc, cuộc họp báo sáng nay 10/02/2023 phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Mao Ninh tuyên bố nghị quyết của Hạ Viện Hoa Kỳ lên án Bắc Kinh vi phạm chủ quyền của Mỹ là một hành vi hoàn toàn mang tính «chính trị». Trước đó phát ngôn viên bộ Quốc Phòng, Đàm Khắc Phi (Tan Kefei) giải thích bộ trưởng Quốc Phòng Trung Quốc từ chối điện đàm với đồng cấp Mỹ hôm 04/02/2023 do Washington « không tạo điều kiện thỏa đáng » để đối thoại và trao đổi thông tin.
Đô trưởng Paris tái khẳng định không muốn vận động viên Nga tham gia Olympic Paris 2024
Thị trưởng Paris Anne Hidalgo (G) gặp đô trưởng Kiev Vitali Klitschko, Kiev, Ukraina, ngày 09/02/2023. © PRESS OFFICE OF VITALI KLITSCHKO / AFP
Thùy Dương
Trong khi tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky sang Pháp và được đồng nhiệm Emmanuel Macron tiếp đón tại điện Elysée, đô trưởng Paris, bà Anne Hidalgo, thứ Năm 09/02/2023 đến Ukraina, gặp gỡ đô trưởng Kiev, Vitaly Klitschko, và có bài phát biểu trước Hội đồng thành phố Kiev.
Đô trưởng Paris Anne Hidalgo đề cập đến viện trợ nhân đạo, cấp máy phát điện cho Kiev. Tuy nhiên, có một chủ đề khác thu hút nhiều sự chú ý của công luận Ukraina là bà Hidalgo tái khẳng định không muốn các vận động viên Nga tham gia Thế Vận Hội Paris 2024.
Là đô trưởng thành phố đăng cai Olympic 2024, bà Hidalgo là đại diện của Paris trong ban tổ chức Thế Vận Hội. Hồi cuối tháng 01/2023, bà đã ủng hộ việc vận động viên Nga – Belarus được thi đấu tại Thế Vận Hội, nhưng không đại diện cho nước họ. Giờ đây, đô trưởng Paris đã thay đổi ý kiến.
Từ Kiev, thông tín viên Stéphane Siohan gửi về bài tường trình :
Đây là lần thứ hai đô trưởng Paris Anne Hidalgo đến thăm Kiev, kể từ khi Nga bắt đầu xâm lược Ukraina. Đô trưởng Hidalgo đi cùng với một phái đoàn của thành phố Paris và viện trợ nhân đạo và thông báo thành lập một nhóm chuyên trách phối hợp giữa chính quyền các thành phố Paris, Bruxelles và Vacxava, để thúc đẩy các nỗ lực và đầu tư nhằm tái thiết thành phố Kiev nói riêng và đất nước Ukraina nói chung.
Đối diện với đồng nhiệm Kiev, Vitaly Klitschko, đô trưởng Anne Hidalgo gửi đi một thông điệp rất cụ thể. Bà nói : « Tôi không mong muốn, tôi không muốn đón phái đoàn Nga chừng nào chiến tranh còn tiếp diễn, chừng nào Nga vẫn còn tấn công Ukraina. Tôi không muốn có một phái đoàn Nga tại Thế Vận Hội Olympic và Paralympic tại Paris, kể cả dưới cờ hiệu trung lập, không đại diện cho đất nước, như đã từng được đề cập đến, bởi vì không tồn tại cờ hiệu trung lập».
Đô trưởng Paris nhấn mạnh : « Đây không phải vấn đề liên quan đến doping, mà là về chiến tranh và cuộc xâm lược một dân tộc chỉ muốn có quyền tự quyết. Đó là lý do tôi không muốn phái đoàn Nga đến Thế Vận Hội Olympic và Paralympic ở Paris chừng nào cuộc chiến vẫn tiếp diễn ».
Các phát biểu của đô trưởng Paris dĩ nhiên đã được đô trưởng Kiev và các thành viên Hội đồng thành phố hưởng ứng. Cho dù quyết định cuối cùng về sự tham gia thi đấu của các vận động viên Nga vẫn thuộc về Ủy ban Olympic, nhưng người dân Kiev đánh giá cao việc đô trưởng Paris, vốn được mệnh danh là kinh đô ánh sáng, bày tỏ sự ủng hộ đối với cuộc đấu của người dân Kiev.
Theo AFP, tại hội nghị trực tuyến quy tụ bộ trưởng thể thao của nhiều nước, tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky hôm nay phát biểu về sự tham gia thi đấu của các vận động viên Nga tại Olympic 2024. Hội nghị do Luân Đôn tổ chức. Anh Quốc đã nhiều lần đề nghị cấm các vận động viên Nga và Belarus thi đấu tại các kỳ Thế Vận Hội.
Bộ trưởng Thể Thao Ba Lan cách nay vài này hy vọng trong hội nghi hôm nay có khoảng 40 nước phản đối việc để phái đoàn Nga và Belarus tham gia Olympic. Theo bước Ukraina, một số nước dọa tẩy chay Olympic nếu Ủy ban Olympic quốc tế (CIO) cho phép vận động viên Nga và Belarus thi đấu. Về phía CIO, trong thư gửi Ủy ban Olympic Ukraina, chủ tịch Thomas Bach tố cáo lời dọa tẩy chay của Ukraina « đi ngược lại các nguyên tắc cơ bản của phong trào Olympic ».
Nga lại ồ ạt tấn công nhiều thành phố và cơ sở hạ tầng năng lượng Ukraina
Người dân trú ẩn tại một trạm tàu điện ngầm ở Kiev, khi Nga bắn tên lửa vào thủ đô Ukraina, ngày 10/02/2023. AP – Efrem Lukatsky
Thùy Dương
Một ngày sau chuyến công du châu Âu của tổng thống Ukraina Zelensly, Kiev hôm nay 10/02/2023 cho biết nhiều thành phố và cơ sở năng lượng thiết yếu lại hứng chịu một loạt vụ tấn công ồ ạt của quân Nga bằng tên lửa và drone phát nổ.
Theo Không quân Ukraina, Nga đã phóng 71 tên lửa, trong đó có tên lửa hành trình Kalibr, tên lửa dẫn đường S-300, và drone Shahed nhắm vào các vùng Kiev, Kharkiv và Zaporijjia. Không quân Ukraina khẳng định đã tiêu diệt được 61 tên lửa mà Nga bắn ra. Chính quyền Kiev chưa cho biết các thiệt hại nhân mạng.
Công ty điện Ukraina Ukrenergo sáng nay thông báo nhiều cơ sở hạ tầng điện cao thế tại các vùng miền đông, tây và nam đã bị ảnh hưởng, gây hỏng mạng điện tại một số vùng. Ukrenergo đã buộc phải cắt điện khẩn cấp nhiều nơi để đề phòng mạng lưới điện quốc gia quá tải.
Hội đồng thành phố Zaporijjjia thông báo Zaporijjjia đã hứng chịu 17 vụ oanh kích trong sáng hôm nay, nhiều chưa từng có nếu tính từ đầu chiến tranh đến nay. Một phần thành phố Zaporijjia đã bị cắt điện trong vòng 1 giờ đồng hồ. Tại thành phố Kharkiv, miền đông bắc, sát Nga, thống đốc vùng cho biết nhiều vụ cháy đã nổ ra sau khi trúng tên lửa của quân Nga.
Ngoài ra, Kiev cũng xác nhận 2 tên lửa đã đi qua không phận của Rumani, nước thành viên của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương. Bộ Quốc Phòng Rumani ngay sau đó đã bác bỏ thông tin này và cho biết một tên lửa đã bay cách lãnh thổ của Rumani 35 km.
AFP nhắc lại từ tháng 10/2022 tới nay, sau nhiều thất bại trên chiến trường, Matxcơva đã chuyển hướng chiến lược, nhắm mục tiệu tấn công vào các cơ sở năng lượng được xem là thiết yếu của Ukraina, đẩy hàng triệu người dân Ukraina vào cảnh mất điện và không được sưởi ấm trong bối cảnh mùa đông lạnh giá khắc nghiệt.
