Những quả bóng bay có một số lợi thế so với các vệ tinh quay quanh trái đất theo mô hình thông thường. Chúng bay gần trái đất hơn và có thể trốn tránh radar.
Julian E. Barnes , Edward Wong , Helene Cooper Và Chris Buckley
WASHINGTON – Các cơ quan tình báo Mỹ đã đánh giá chương trình khinh khí cầu do thám của Trung Quốc là một phần trong nỗ lực do giám sát toàn cầu được thiết kế để thu thập thông tin về khả năng quân sự của các quốc gia trên thế giới, theo ba quan chức Mỹ.
Một số quan chức tin rằng, các chuyến bay khinh khí cầu là một phần trong nỗ lực của Trung Quốc nhằm trau dồi khả năng thu thập dữ liệu về các căn cứ quân sự của Mỹ – nơi họ quan tâm nhất – cũng như của các quốc gia khác trong trường hợp xảy ra xung đột hoặc căng thẳng gia tăng. . Các quan chức Hoa Kỳ cho biết trong tuần này chương trình khinh khí cầu đã hoạt động ở nhiều địa điểm ở Trung Quốc.
Tại một cuộc họp báo hôm thứ Tư, Chuẩn tướng Patrick S. Ryder, phát ngôn viên Ngũ Giác Đài, nói rằng trong vài năm qua, khinh khí cầu Trung Quốc đã được phát hiện hoạt động trên khắp Châu Mỹ Latinh, Nam Mỹ, Đông Nam Á, Đông Á và Châu Âu.
“Đây là những gì chúng tôi đánh giá là một phần của chương trình khinh khí cầu giám sát lớn hơn của Trung Quốc,” Tướng Ryder nói.
Antony J. Blinken, Ngoại trưởng Hoa Kỳ, cho biết trong một cuộc họp báo khác ở Washington rằng Bộ Ngoại giao đã chia sẻ thông tin về chương trình khinh khí cầu do thám với hàng chục quốc gia, cả trong các cuộc họp ở Washington và thông qua các đại sứ quán Hoa Kỳ ở nước ngoài.
Ông nói: “Chúng tôi làm như vậy vì Hoa Kỳ không phải là mục tiêu duy nhất của chương trình rộng lớn này, vốn đã vi phạm chủ quyền của các quốc gia trên khắp năm châu lục.
Các quả bóng bay có một số lợi thế so với các vệ tinh quay quanh trái đất theo mô hình thông thường, các quan chức Hoa Kỳ, người đã phát biểu với điều kiện giấu tên để thảo luận về các vấn đề nhạy cảm, cho biết. Chúng bay gần trái đất hơn và trôi theo các kiểu gió, vốn không thể dự đoán được đối với quân đội và các cơ quan tình báo như quỹ đạo cố định của các vệ tinh, và chúng có thể tránh được radar. Chúng cũng có thể quét qua các khu vực trong khi các vệ tinh thường chuyển động liên tục. Máy ảnh đơn giản trên khinh khí cầu có thể tạo ra hình ảnh rõ ràng hơn so với máy ảnh trên vệ tinh quỹ đạo và các thiết bị giám sát khác có thể thu tín hiệu không đạt đến độ cao của vệ tinh.
Hôm thứ Ba, The Washington Post đưa tin chi tiết về chương trình giám sát, bao gồm cả việc nó đã hoạt động một phần ngoài đảo chính của tỉnh Hải Nam ngoài khơi bờ biển phía nam của Trung Quốc.
Quá trình hiện đại hóa quân sự của Trung Quốc được thúc đẩy bởi niềm tin rằng Quân đội Giải phóng Nhân dân phải bắt kịp các đối thủ tiên tiến như Hoa Kỳ, cũng như phát triển các loại vũ khí và chiến lược có thể mang lại lợi thế bất ngờ cho họ. Và bóng bay trở thành một phần nhỏ nhưng tích cực trong chiến lược đó.
Đại học Kỹ Thuật Quốc phòng Quốc gia Trung Quốc có một nhóm các nhà nghiên cứu nghiên cứu những tiến bộ của khinh khí cầu. Và ngay từ năm 2020, Nhật báo Quân đội Giải phóng Nhân dân, tờ báo chính của quân đội Trung Quốc, đã đăng một bài báo mô tả không gian gần “đã trở thành một chiến trường mới trong chiến tranh hiện đại như thế nào”. Trong những năm gần đây, tờ báo đã nói với các độc giả sĩ quan của mình bằng ngôn ngữ đôi khi cường điệu rằng hãy coi trọng những quả bóng bay.
Việc phát hiện ra một khinh khí cầu giám sát của Trung Quốc trôi nổi trên bầu trời Hoa Kỳ đã làm gia tăng căng thẳng giữa hai siêu cường.
- Một cuộc khủng hoảng ngoại giao: Làm thế nào mà một quả bóng bay của Trung Quốc lại gây ra tranh chấp nguy hiểm giữa Washington và Bắc Kinh? “The Daily” xem xét câu chuyện căng thẳng .
- Trung Quốc hạ nhiệt tranh chấp: Bắc Kinh đang triển khai bộ máy tuyên truyền của mình để đảm bảo rằng quả bóng bay không trở thành vấn đề đau đầu không chỉ quốc tế mà cả trong nước.
- Nhắm mục tiêu sở hữu đất nước ngoài: Khi căng thẳng giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ vẫn ở mức cao, các bang của Mỹ đang theo đuổi các dự luật cấm công dân và công ty Trung Quốc mua đất .
- Các vụ xâm nhập trước đây: Đây không phải là khinh khí cầu do thám đầu tiên của Trung Quốc bị phát hiện đi ngang qua Hoa Kỳ. Một chỉ huy quân sự hàng đầu cho biết, dưới thời chính quyền Trump, một số khinh khí cầu ban đầu được phân loại là “hiện tượng trên không không xác định” hay UFO
Khinh khí cầu là “con mắt đắc lực trên bầu trời nhìn bao quát các mục tiêu ở độ cao thấp và trên mặt đất”, một bài báo trên tờ báo vào năm 2021 cho biết . “Trong tương lai, các nền tảng khinh khí cầu có thể trở thành, giống như tàu ngầm dưới đáy đại dương, một kẻ sát nhân giấu mặt lạnh lùng.”
Những quả bóng bay có thể giúp lấp đầy khoảng trống trong mạng lưới vệ tinh chuyên phục vụ tình báo và giám sát của Trung Quốc. John K. Culver, cựu sĩ quan tình báo cấp cao tại Cơ quan Tình báo Trung Ương, hiện là thành viên cao cấp tại Hội Đồng Trung tâm Đại Tây Dương toàn cầu về Trung Quốc cho biết.
“Dữ liệu do khinh khí cầu bay qua Mỹ hoặc các đồng minh và đối tác của chúng tôi ở Tây Thái Bình Dương thu thập cũng có thể có giá trị đối với lực lượng tên lửa Trung Quốc bằng cách mở rộng và nâng cao kiến thức nhắm mục tiêu cũng như kiến thức về điều kiện khí quyển của họ,” ông Culver viết trong một email trả lời các câu hỏi .
Các quan chức Mỹ cho biết các cơ quan tình báo dưới thời chính quyền Biden đã hiểu biết sâu sắc hơn về phạm vi và quy mô của nỗ lực khinh khí cầu do thám Trung Quốc, phát hiện ra các vụ xâm nhập trước đó được phân loại là sự kiện chưa biết và theo dõi các hoạt động mới của khinh khí cầu do thám Trung Quốc.
Tuy nhiên, các quan chức Mỹ cho biết hầu hết các lần quan sát trước đây về khinh khí cầu giám sát đều ngắn hạn. Chuyến bay xuyên nước Mỹ mới nhất của khinh khí cầu gián điệp đã mang lại cho quân đội Mỹ và các cơ quan tình báo một thời gian dài để nghiên cứu khả năng của các thiết bị giám sát gắn trên nó. Các quan chức cho biết kiến thức của họ về những gì Trung Quốc có thể thu được từ chương trình khinh khí cầu của họ đã tăng lên đáng kể.
“Tuần trước đã mang đến cho Hoa Kỳ cơ hội duy nhất để tìm hiểu thêm về chương trình khinh khí cầu giám sát của Trung Quốc, tất cả thông tin sẽ giúp chúng tôi tiếp tục tăng cường khả năng theo dõi các loại vật thể này,” Tướng Ryder nói.
Trước tuần trước, Hoa Kỳ đã theo dõi các khinh khí cầu giám sát của Trung Quốc thu thập thông tin từ hơn một chục quốc gia trên thế giới, các quan chức cho biết. Một số nỗ lực của Trung Quốc dường như tập trung vào khu vực Thái Bình Dương, và một số khinh khí cầu cũng như các nỗ lực giám sát khác của Trung Quốc đã bị phát hiện đối với các đồng minh và đối tác của Hoa Kỳ trong khu vực đó.
Tờ New York Times đưa tin hôm thứ Bảy rằng một báo cáo tình báo được phân loại gửi cho Quốc hội vào tháng trước đã nêu bật ít nhất hai trường hợp một cường quốc nước ngoài sử dụng kỹ nghệ tiên tiến để giám sát trên không đối với các căn cứ quân sự của Mỹ, một ở lục địa Hoa Kỳ và một ở nước ngoài. Nghiên cứu cho thấy Trung Quốc là cường quốc nước ngoài, các quan chức Mỹ cho biết. Báo cáo cũng thảo luận về bóng bay giám sát.
Tại Hoa Kỳ, người ta đã quan sát thấy ít nhất 5 khinh khí cầu do thám — 3 dưới thời chính quyền Trump và 2 dưới thời chính quyền Biden. Các quan chức Mỹ cho biết các khinh khí cầu do thám được quan sát dưới thời chính quyền Trump ban đầu được phân loại là hiện tượng trên không không xác định. Mãi đến sau năm 2020, các quan chức mới kiểm tra chặt chẽ các sự cố khinh khí cầu dưới sự đánh giá rộng hơn về các hiện tượng trên không và xác định rằng các biến cố này là một phần trong nỗ lực giám sát khinh khí cầu toàn cầu của Trung Quốc.
Trong khi các đánh giá khác nhau về những gì mà khí cầu giám sát của Trung Quốc có thể thu thập, nhiều quan chức tin rằng các vệ tinh của Trung Quốc nói chung có khả năng thu thập hình ảnh như một quả bóng bay. Nhưng những quả bóng bay có thể tồn tại lâu hơn trên một địa điểm và có khả năng thu thập nhiều dạng thông tin tình báo, mặc dù các quan chức chưa mô tả những gì họ biết về khả năng thu thập của những quả bóng bay.
Chính phủ Trung Quốc đã tuyên bố khinh khí cầu nhằm thu thập thông tin thời tiết. Tướng Ryder cho rằng nếu quả bóng bay xuyên nước Mỹ thực sự phục vụ mục đích dân sự thì Bắc Kinh đã cảnh báo trước cho Washington.
“PRC đã không làm điều đó,” Tướng Ryder nói, đề cập đến Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. “Họ đã không trả lời cho đến khi họ được chỉ tên lôi ra. Chúng tôi sẽ chỉ để nó ở đó.
Các quan chức Mỹ cho biết, chiến dịch mới của Bộ Ngoại giao nhằm tiết lộ chi tiết về chương trình khinh khí cầu do thám của Trung Quốc cho các chính phủ khác nhằm mục đích làm cho các đồng minh và đối tác nhận thức được mức độ và nỗ lực do thám trên không của Trung Quốc để họ có thể đẩy lùi những nỗ lực đó của Bắc Kinh. Wendy Sherman, thứ trưởng ngoại giao, đã thông báo cho các nhà ngoại giao Hoa Kỳ ở nước ngoài về chương trình khinh khí cầu trong một cuộc họp video vào thứ Hai và đang chuẩn bị phát biểu công khai trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện vào thứ Năm, các quan chức cho biết.
Các nhà ngoại giao Hoa Kỳ ở nước ngoài đã tổ chức các cuộc họp ở nước sở tại để thông báo cho các chính phủ về chương trình giám sát này.
Các cuộc họp của Mỹ với các quan chức nước ngoài được thiết kế để chỉ ra rằng các khinh khí cầu được trang bị để thu thập thông tin tình báo và quân đội Trung Quốc đã thực hiện việc thu thập này trong nhiều năm, nhắm mục tiêu, trong số các địa điểm khác, lãnh thổ của Nhật Bản, Đài Loan, Ấn Độ và Philippines. Các nhà ngoại giao Hoa Kỳ lập luận rằng Trung Quốc đã vi phạm chủ quyền không phận của nhiều quốc gia, ngay cả khi các quan chức Trung Quốc tiếp tục khẳng định rằng hai quả bóng bay được nhìn thấy vào tuần trước ở Hoa Kỳ và Châu Mỹ Latinh là những cỗ máy phục vụ mục đích dân sự.
Jude Blanchette, một học giả về Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington, cho biết: “Trung Quốc đã thực hiện một cách tiếp cận khiêm tốn trong quản lý thông tin công cộng. “Thời điểm họ đưa ra tuyên bố hối tiếc, lẽ ra họ nên dừng lại ở đó. Những lời dối trá rằng đây là khinh khí cầu dân sự khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn.”
Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã đưa ra tuyên bố về khinh khí cầu thời tiết trong một tuyên bố vào thứ Sáu tuần trước, một ngày sau khi Lầu Năm Góc tuyên bố một khinh khí cầu do thám Trung Quốc đang bay lượn trên Montana, trong một nỗ lực rõ ràng nhằm thuyết phục ông Blinken không hủy chuyến đi cuối tuần mà ông đã lên kế hoạch thực hiện. đến Bắc Kinh. Kế hoạch cho chuyến đi bắt đầu sau khi Tổng thống Biden gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bali, Indonesia, vào tháng 11 năm ngoái và ông Blinken dự kiến sẽ hội đàm với ông Tập.
Nhưng ngay sau khi Trung Quốc đưa ra tuyên bố của mình, ông Blinken đã gọi điện cho Vương Nghị, quan chức chính sách đối ngoại hàng đầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc, nói với ông ta rằng Trung Quốc đã thực hiện “một hành động vô trách nhiệm” và chuyến đi đã bị hủy bỏ.
Hôm thứ Tư, ông Blinken đã thảo luận về các hành động quân sự hung hăng của Trung Quốc với Jens Stoltenberg, tổng thư ký của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, trong một cuộc họp ở Washington. Tại cuộc họp báo chung của họ, ông Stoltenberg đã liệt kê các vấn đề chiến lược với Trung Quốc, bao gồm cả sự hiếu chiến của nước này đối với Đài Loan và quan hệ đối tác với Nga. Ông nói: “Các đồng minh của NATO có những lo ngại thực sự.”
Khi được phóng viên hỏi về việc chính phủ Mỹ khẳng định Trung Quốc đã gửi một hoặc nhiều khinh khí cầu do thám qua châu Âu, ông Stoltenberg đã bóng gió về một tình tiết như vậy nhưng không xác nhận rõ ràng. Ông đã nói về Trung Quốc bằng cách sử dụng một loạt các phương pháp thu thập thông tin tình báo ở châu Âu.
Ông nói: “Khinh khí cầu Trung Quốc bay qua Hoa Kỳ xác nhận một kiểu hành vi của Trung Quốc, nơi chúng ta thấy Trung Quốc trong những năm qua đã đầu tư mạnh vào các năng lực quân sự mới, bao gồm các loại nền tảng giám sát và tình báo khác nhau”.
Ông Stoltenberg nói thêm: “Và chúng tôi cũng đã thấy các hoạt động tình báo của Trung Quốc gia tăng ở châu Âu – một lần nữa, các nền tảng khác nhau. “Họ sử dụng vệ tinh, họ sử dụng mạng, và như chúng ta đã thấy ở Hoa Kỳ, cả bóng bay nữa.”
Julian E. Barnes , Edward Wong và Helene Cooper báo cáo từ Washington, và Chris Buckley từ Đài Bắc. David Pierson đã đóng góp báo cáo từ Singapore.
Theo The New York Times
